افزایش و کاهش سن در شناسنامه – آیا امکان تغییر سن وجود دارد؟

افراد با توجه به شرایط شخصی خود ممکن است درخواست افزایش و کاهش سن در شناسنامه داشته باشند و بخواهند از طریق مراجع قانونی برای آن اقدام کنند. دلایل مختلفی برای تغییر سن در شناسنامه وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از:

• اطلاعات اشتباه شناسنامه‌ای به دلیل اشتباه مامور ثبت احوال
• اشتباه خانواده‌های روستایی در شهرهای دور افتاده برای جایگزینی فرزندان به جای یکدیگر
• بالا رفتن سن و درخواست برای بهره بردن از خدمات دولتی مانند استخدام
• تفاوت سنی بین زوجین و کاهش مخالفت خانواده ها با ازدواج
• فراهم آوردن شرایط حضور در مسابقات ورزشی و غیر ورزشی با محدودیت سنی

دلایل متعددی برای افزایش و کاهش سن در شناسنامه وجود دارد که قادر به ذکر آنها نیستیم و شما برای مشاوره بیشتر می توانید در بخش نظرات سوال خود را مطرح کنید. اما در ادامه به شما خواهیم گفت که برای استفاده از این قابلیت باید چه روندی را دنبال کنید.

مسیر قانونی برای افزایش و کاهش سن در شناسنامه

به طور کلی قانون برای جلوگیری از تزلزل اسناد رسمی و همچنین حفظ اعتبار اسناد سجلی در یک ماده واحده مصوب سال ۱۳۶۷ اعلام کرده که امکان تغییر سن افراد در شناسنامه وجود ندارد و ممنوع است. اما در عین حال در تبصره‌های این ماده امکان تغییر سن در شناسنامه تحت شرایط خاصی به وجود آمده که استفاده از آن بسیار سخت بوده و نیاز به مشاوره قضایی دارد.

طبق قانون تنها کسانی می توانند درخواست تغییر سن خود را در شناسنامه داشته باشند که اختلاف سنی آنها با سن نوشته شده در شناسنامه بیش از پنج سال باشد. اگر یک فرد چنین شرایطی را داشته باشد و بتواند با مدرک و حتی با استفاده از تست تراکم استخوان حرف خود را قطعی کند می‌تواند از این امتیاز استفاده کند.

در غیر این صورت قانون هیچ مصوبه ای برای افزایش یا کاهش سن در شناسنامه در نظر نگرفته و احتمالاً دادخواست فرد رد میشود. به همین دلیل حضور یک وکیل زبده و مشاور قضایی می تواند در این مسیر به شما کمک کند.

مرجع قانونی درخواست تغییر سن شناسنامه

اگر به هر دلیلی شما می توانید تفاوت بین سن شناسنامه‌ای و سن قانونی خود را ثابت کنید و اختلاف سن شناسنامه و سن واقعی شما بیشتر از ۵ سال باشد، برای بررسی ادعای شما یک کمیسیون تخصصی تحت عنوان کمیسیون تشخیص سن در نظر گرفته شده که در ثبت احوال مستقر بوده و وظیفه بررسی این موارد را برعهده دارد. در این کمیسیون افرادی مانند فرماندار منطقه و حتی قاضی دادگاه آن منطقه حضور دارند تا به شکل قانونی مدارک و اسناد فرد را بررسی کنند و در صورت تایید نسبت به تغییر سن در شناسنامه اقدام کنند.

نکته‌ای که در اینجا باید به آن توجه داشته باشید این است که کمیسیون تشخیص سن در ثبت احوال محل صدور شناسنامه تشکیل می‌شود و این افراد می‌توانند درخواست استفاده از پزشکی قانونی یا تست سنجش تراکم استخوان داشته باشند تا نتیجه بررسی آنها جنبه قانونی داشته باشد. به خاطر داشته باشید که رد شدن درخواست شما در این کمیسیون به معنی از بین رفتن شانس شما برای تغییر سن در شناسنامه بوده و هیچ شانس مجددی به شما داده نمی‌شود. اگر اختلاف بین سن شناسنامه و سن واقعی شما و سن شناسنامه کم تر از ۵ سال باشد، باید به دادگستری رجوع نمود.

مراحل درخواست تغییر سن

برای اینکه درخواست شما در زمینه افزایش و کاهش سن پذیرفته شود، لازم است که از طریق قانونی این درخواست را به سازمان ثبت احوال یا به نهادهای قضایی تحویل دهید تا به مرور زمان روند قانونی آن را انجام دهید و دستور تغییر سن شما صادر شود. اگر بخواهیم این روند را در چند مرحله بیاوریم باید مراحل زیر را دنبال کنید:

• در گام اول باید تغییر سن خود در شناسنامه را بسته به این امر که تغییر سن کمتر از ۵ سال است یا بیشتر از ۵ سال در قالب یک دادخواست به نهاد قضایی یا کمیسیون تشخیص سن در اداره ثبت احوال به همراه مدارک ثابت کننده تحویل دهید. همراه داشتن شناسنامه عکس دار در این مرحله ضروری است.
• در گام دوم مدارک شما مورد بررسی قرار می‌گیرند و در صورتی که واجد شرایط افزایش و کاهش سن در شناسنامه باشید برای شما تاریخ کمیسیون تعیین می‌شود.
• در گام سوم شما به عنوان درخواست دهنده باید در محل کمیسیون حضور داشته باشید و شناسنامه عکس دار خود را همراه ببرید.
• در گام چهارم ممکن است درخواست شما رد شود که به منزله متوقف شدن روند تغییر سن است. از طرف دیگر ممکن است کمیسیون از شما بخواهد که مراحل پزشکی قانونی و تست سنجش تراکم استخوان را انجام دهید تا صحت ادعای شما به اثبات برسد.
• اگر درخواست شما تایید شود در گام پنجم تاییدیه برای شما و برای اداره ثبت احوال ارسال شده و امکان تغییر سن در شناسنامه وجود دارد.

به طور کلی روال قانونی افزایش و کاهش سن در شناسنامه بدون در نظر گرفتن الزامات قانونی امکان پذیر نیست و معمولا درصد بسیار بالایی از این درخواست ها رد می‌شود. به همین دلیل کمک گرفتن از یک وکیل یا یک گروه با تجربه در این زمینه برای شما ضروری است تا بتوانید در شرایط مختلف از کمک آنها استفاده کنید.

مدارک مورد نیاز برای تغییر سن عبارت است از:

• استشهادیه محلی،
• شهادت گواهان،
• شماره شناسنامه،
• نظر پزشک.

قوانین کلی که باید بدانید

اگرچه در بندهای قبلی کلیات و جزئیات تغییر سن در شناسنامه را آوردیم، اما جزئیاتی وجود دارد که توجه به آنها می تواند شانس موفقیت شما را افزایش دهد یا شما را به این اطمینان برساند که نیازی به درخواست ندارید و در کمیسیون رد می‌شود:

• حتماً باید تفاوت سن درخواست شده شما با سن داخل شناسنامه ۵ سال باشد و درصد بسیار بالایی از افراد با محدوده سنی کمتر از ۵ سال قبل از درخواست رد می‌شوند.
• هنگام برگزاری جلسه کمیسیون شما باید حضور داشته باشید و در غیر این صورت نتیجه به صورت غیر حضوری ارائه می‌شود و شما امکان اعتراض ندارید.
• هر فرد در طول عمر خود تنها یک بار می تواند از این ابزار استفاده کند و به همین دلیل رعایت نکات اولیه و کمک گرفتن از وکیل و مشاوره ضروری است.
• احتمال افزایش یا کاهش سن در شناسنامه به دلایلی مانند ادامه تحصیل یا ازدواج یا شغل بسیار کم است و بهتر است در این جور موارد درخواست ندهید.

در نهایت باید این نکته را متذکر شویم که هرگونه افزایش و کاهش سن در شناسنامه نیاز به اطلاعات کامل و دقیق دارد و در کنار آن فرد باید تجربه حضور در مراحل قضایی را داشته باشد. اگر نیاز به وکیل یا مشاوره دارید حتماً با ما تماس بگیرید.