جرم تمرد نسبت به مامورین دولتی
منظور از جرم تمرد نسبت به مامورین دولتی هر گونه حمله و یا مقاومت کردن در برابر انجام وظیفه آن ها است. معنی لغوی جرم تمرد به معنای سرپیچی کردن و نافرمانی کردن است.
جرم تمرد نسبت به مامورین دولتی در قانون مجازات اسلامی
فصل چهاردم کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) به موضوع جرم تمرد نسبت به مأمورین دولتی پرداخته است. در ماده ۶۰۷ چنین آمده است: «هر گونه حمله و مقاومتی که با علم و آگاهی نسبت به مأمورین دولت در حین انجام وظیفه آنان به عمل آید تمرد محسوب می شود و مجازات آن به شرح زیر است:
۱- هر گاه متمرد به قصد تهدید اسلحه خود را نشان دهد حبس از شش ماه تا دو سال.
۲- هر گاه متمرد در حین اقدام دست به اسلحه برد حبس از یک تا سه سال.
۳- در سایر موارد حبس از سه ماه تا یک سال.
تبصره: اگر متمرد در هنگام تمرد مرتکب جرم دیگری هم بشود به مجازات هر دو جرم محکوم خواهد شد».
عناصر جرم تمرد نسبت به مأمورین دولتی
هر جرمی دارای سه عنصر قانونی، مادی و معنوی است. جرم تمرد نسبت به مأمورین دولتی نیز به همین ترتیب است. عنصر قانونی جرم به معنای جرم انگاشتن عمل در قانون مجازات اسلامی است که در ماده ۶۰۷ قانون این عمل جرم انگاری شده است. هیچ کس جاهل نسبت به قانون فرض نمی شود. بنابراین مفروض ما این است که افراد از جرم انگاری این عمل علم اطلاع دارد؛ مگر در شرایط ویژه که امکان رسیدن علم نسبت به جرم انگاری عمل برای فرد وجود نداشته باشد (به عنوان مثال افراد بی سوادی که از مراکز دور افتاده به سر می برند و از جوامع متمدن دور هستند).
جرم تمرد نسبت به مأمورین دولتی دارای عنصر مادی نیز می باشد. عنصر مادی جرم به شرح زیر است:
منظور عنصر مادی جرم تمرد نسبت به مامورین دولتی هر گونه رفتار از قبیل حمله و مقاومت در برابر مأمورین دولتی. حال ممکن است شخص متمرد دست به اسلحه نیز ببرد که در این صورت مجازات سنگین تری در انتظار وی خواهد بود. نکته مهم در این خصوص این است که حمله و مقاومت باید در زمانی باشد که مأمور وظیفه خود را شروع کرده است؛ به عبارت دیگر مأمور باید در حین انجام وظیفه خود باشد. جرم تمرد نسبت به مأمورین دولتی با فعل مثبت (انجام فعل- تمرد و سرپیچی و نافرمانی) تحقق می یابد نه ترک فعل.
عنصر معنوی جرم تمرد نسبت به مامورین دولتی متشکل از سوء نیت عام و سوء نیت خاص است. منظور از سوء نیت عام این است که فرد قصد انجام دادن فعل تمرد نسبت به مأمورین دولتی رابا علم و آگاهی دارد و سوء نیت خاص به تحقق نتیجه مجرمانه است؛ یعنی عمل تمرد نسبت به مأمورین دولتی منتج به نتیجه شود.
در جرم تمرد نسبت به مامورین دولتی انگیزه مرتکب تأثیر چندانی ندارد.
نگاهی به ماده ۱۵۷ قانون مجازات اسلامی و جرم تمرد نسبت به مامورین دولتی
ماده ۱۵۷ قانون مجازات اسلامی چنین مقرر نموده است: «مقاومت در برابر قوای انتظامی و دیگر ضابطان دادگستری در مواقعی که مشغول انجام وظیفه خود می باشند دفاع محسوب نمی شود لکن هر گاه قوای مزبور از حدود وظیفه خود خارج شوند و حسب ادله و قرائن موجود خوف آن باشد که عملیات آنها موجب قتل، جرح، تعرض به عرض یا ناموس یا مال گردد دفاع جایز است».
این ماده مقاومت در برابر قوای انتظامی را دفاع مشروع تلقی نکرده است؛ بلکه تمرد نسبت به مأمورین محسوب می شود. اما چنانچه قوای انتظامی از حدود وظیفه قانونی خود خارج شوند در این حالت فرد می تواند به دفاع مشروع متوسل گردد و عمل وی مشمول عنوان تمرد نسبت به مأمورین نخواهد بود. البته طبق ماده باید ادله ای وجود داشته باشد که عملیات مأمورین موجب قتل، جرح و تعرض به ناموس یا مال خواهد بود.
نوشتن یک دیدگاه